Phát triển du lịch thông minh hiểu khái quát là áp dụng công nghệ thông tin nhằm tạo ra và cung cấp dịch vụ (thông tin quảng bá, đặt phòng, chỉ dẫn, lựa chọn điểm đến...) cho du khách thông qua sử dụng các ứng dụng trực tuyến. Việc ứng dụng công nghệ cho phép mở rộng không gian, thời gian và thị trường du lịch. Khi các cơ sở dữ liệu du lịch, bản đồ, điểm đến, nhà hàng, khách sạn, giao thông… được số hóa, mọi giao dịch có thể thực hiện qua Internet mang lại tiện ích cho các nhà quản lý, doanh nghiệp, cơ cở kinh doanh dịch vụ du lịch và du khách.
Thị trường du lịch Việt Nam đang thay đổi do sự phát triển của công nghệ, đặc biệt là tốc độ tăng trưởng nhanh của du lịch trực tuyến, do đó ngành du lịch cần phải đưa các ứng dụng công nghệ thông tin vào việc xây dựng chiến lược chuyển đổi số và phát triển du lịch thông minh. Thực tế này buộc tất cả các thành phần trong ngành du lịch, từ các cơ quan quản lý nhà nước cho đến các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ du lịch đều đứng trước yêu cầu phải thực hiện quá trình chuyển đổi số càng sớm càng tốt, hướng tới hình thành một hệ thống du lịch thông minh tổng thể với hệ sinh thái dịch vụ du lịch đa dạng.
Bắc Kạn là tỉnh có tiềm năng du lịch khá dồi dào, là một trong những yếu tố cơ bản cấu thành nên sản phẩm du lịch; trong đó nổi bật hơn cả là du lịch sinh thái nghỉ dưỡng tại hồ Ba Bể (Khu du lịch Ba Bể của tỉnh được xác định và định hướng phát triển trở thành khu du lịch Quốc gia theo chiến lược và quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030); du lịch về nguồn (gắn với di tích lịch sử, khu ATK) tại các huyện Chợ Đồn, Bạch Thông, Ngân Sơn; du lịch văn hóa tâm linh; du lịch cộng đồng… Hiện nay, Bắc Kạn đã đầu tư khai thác và phát triển một số loại sản phẩm du lịch chính như: Du lịch sinh thái; du lịch văn hóa lịch sử, du lịch về nguồn; du lịch văn hóa tâm linh; du lịch cộng đồng; du lịch lễ hội gắn với nghề thủ công truyền thống; du lịch tìm hiểu văn hóa văn nghệ dân gian các dân tộc; du lịch mạo hiểm, leo núi….
Theo Đề án “Ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ du lịch thông minh tỉnh Bắc Kạn”, tỉnh sẽ xây dựng Cổng thông tin du lịch và Ứng dụng du lịch thông minh trên thiết bị di động nhằm phục vụ cho mục đích du lịch của Bắc Kạn và một số địa bàn lân cận; được thiết kế và xây dựng trên cơ sở dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau của tỉnh Bắc Kạn (cơ sở dữ liệu về nhà hàng, khách sạn, các địa điểm du lịch, các thông tin sự kiện) và để phục vụ cả 03 đối tượng người sử dụng là: Khách du lịch và người dân, cơ quan quản lý du lịch, doanh nghiệp hoạt động du lịch.
Mô tả kiến trúc tổng thể hạ tầng du lịch thông minh cho tỉnh Bắc Kạn tại Đề án
Cổng thông tin du lịch và Ứng dụng du lịch thông minh trên thiết bị di động dự kiến được xây dựng trong hai năm 2020 - 2021. Với chức năng kết nối nhà quản lý, người dân, du khách và doanh nghiệp, đây sẽ là địa chỉ để cơ quan quản lý Nhà nước giám sát, điều hành, tương tác với các đơn vị, tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực du lịch; các doanh nghiệp du lịch tăng cường liên kết, kết nối, hình thành nên các tour tuyến mới; các đối tượng khách du lịch tiềm năng của Bắc Kạn có cơ hội tìm hiểu về những nét đẹp độc đáo, khác biệt của Bắc Kạn. Người dân và du khách có thể tra cứu, tìm hiểu thông tin du lịch Bắc Kạn một cách đầy đủ, chính xác và dễ dàng qua các bài viết giới thiệu súc tích, hình ảnh đẹp, tiêu biểu, video sinh động về khu, điểm du lịch, danh lam thắng cảnh. Các loại hình dịch vụ như nhà nghỉ, khách sạn, ẩm thực, mua sắm, vui chơi giải trí cũng được mô tả chi tiết về vị trí, chất lượng, giá cả, thông tin về đánh giá, xếp hạng…giúp du khách có những lựa chọn phù hợp và nhanh chóng. Thông tin được tìm kiếm nhanh chóng nhờ các bộ lọc cùng với công cụ tìm kiếm nâng cao.
Cổng thông tin du lịch và Ứng dụng du lịch thông minh trên thiết bị di động được kỳ vọng sẽ hỗ trợ đắc lực cho công tác quản lý nhà nước, chỉ đạo điều hành, hướng dẫn các thủ tục hành chính. Các thông tin (sự kiện, lễ hội, tin tức, điểm du lịch...) sẽ được thống nhất, giám sát về nội dung trước khi đăng tải. Qua đó, chính quyền có thể quảng bá thông tin về tài nguyên du lịch một cách chính thống tới người dân, tạo sự tin tưởng, yên tâm và đảm bảo cho du khách khi tới thăm quan Bắc Kạn. Đồng thời, nhà quản lý có thể theo dõi, lắng nghe phản ánh, góp ý của người dân và du khách về giá cả, chất lượng dịch vụ du lịch... qua các kênh thông tin này. Các cơ quan quản lý Nhà nước sẽ có thêm kênh thông tin để phát hiện, xử lý các tình trạng như ép giá, ăn xin trá hình, bán hàng rong, đeo bám, chèo kéo khách du lịch, điểm đến xuống cấp... để có biện pháp xử lý kịp thời nhằm nâng cao hình ảnh trong lòng du khách, bảo đảm an ninh trật tự an toàn cho du khách, đồng thời có thể tham khảo để đánh giá, phân loại, xếp hạng chất lượng dịch vụ phục vụ khách du lịch đối với các khu, điểm du lịch.
Đồng thời, Cổng thông tin du lịch sẽ tạo môi trường tốt cho các doanh nghiệp hoạt động du lịch quảng bá, khuyến mãi sản phẩm, mở rộng dịch vụ,... góp phần tăng doanh thu cũng như ngân sách cho tỉnh./.